MEV-Boost Nedir?

Böylece validatörler, en kârlı blokları seçip önererek hem kendi ödüllerini artırır hem de ağda daha rekabetçi, şeffaf ve sansüre karşı dayanıklı bir blok üretim süreci ortaya çıkar.

MEV Problemi ve Çözüm Arayışı

MEV (Maksimum Çıkarılabilir Değer), blok üretenlerin işlemleri yeniden sıralayarak, ekleyerek veya dışarıda bırakarak elde edebilecekleri potansiyel kârı ifade eder. Bu durum, kullanıcıların frontrunning (önceden işlem koyma) ve sandwich attack (sandviç saldırıları) gibi deneyimlerini kötüleştiren ve Ethereum’un merkezileşme riskini artıran ciddi sorunlar doğurur.

Flashbots, bu problemi çözmek için önce İş İspatı (PoW) döneminde MEV-Geth adlı çözümü sundu. Merge’den sonra ise MEV-Boost devreye alındı. Amaç; MEV gelirlerini daha adil dağıtmak, validatörler için şeffaf bir pazar yaratmak ve Ethereum’un uzun vadede daha güvenli ve merkeziyetsiz kalmasını sağlamaktı.

MEV-Boost Nasıl Çalışır?

MEV-Boost, validatörlerin blok inşasını kendilerinin yapması yerine dışarıdaki blok üreticilere devrettiği bir yapıyı mümkün kılar. Süreç özetle şu şekilde işler:

1. Arayıcılar (Searchers): MEV fırsatlarını bulur, işlemleri paket, “bundle” hâline getirir ve blok üreticilere yollar.
2. Blok Üreticiler (Builders): Bu paketleri ve işlem havuzundaki işlemleri toplayarak en kârlı blokları oluşturur. Kârın bir kısmını validatörlere ödenecek şekilde ayarlar.
3. Relays (Ara Katman): Üretilen blokları kontrol eder, geçerli olduklarını doğrular ve yalnızca başlık bilgisini validatörlere gönderir. Validatörler en yüksek teklifi veren bloğu seçer.
4. Validatörler (Proposers): Relay’den gelen en kârlı bloğu imzalar ve Ethereum ağına önerir. Böylece blok hem kullanıcı işlemlerini hem de MEV fırsatlarını içerirken validatör de ekstra ödül kazanır.

Bu yapı, “blok inşa eden ile blok öneren aynı kişi olamaz” prensibine dayanır ve MEV’in tekelleşmesini engellemeyi hedefler.

Avantajları

• Daha Yüksek Gelir: MEV-Boost kullanan validatörlerin staking ödülleri %60’a kadar artabiliyor.
• Şeffaflık ve Rekabet: Blok üretimi piyasası daha açık hâle geliyor; farklı üreticiler rekabet ederek daha adil bloklar sunuyor.
• Sansür Direnci: Tek bir blok üreticisine bağlı kalmamak, Ethereum’un sansüre karşı dayanıklılığını artırıyor.
• Uyumluluk: Her Ethereum istemcisiyle yan yana çalışabilen bir “sidecar” yazılımı olduğu için istemci çeşitliliğini koruyor.

Riskler ve Tartışmalar

• Relay Merkezileşmesi: Relay’ler kötü niyetli olabilir ya da piyasanın çoğunu ele geçirebilir. Bu, PBS’nin daha ileriki aşamalarında (ör. enshrined PBS) çözülecek bir konu.
• Sansür Riski: Blok üreticileri ya da relay’ler belirli işlemleri dışlayabilir.
• Şeffaflık Eksiklikleri: Relay’lere güvenilmesi gerektiği için tam anlamıyla aracıya güven gerektirmeyen bir yapı değildir.

Flashbots bu riskleri azaltmak için yeni çözümler üzerinde çalışıyor. Örneğin, SUAVE (Single Unifying Auction for Value Expression) ile relay’lerin merkezi rolünü ortadan kaldırmayı ve işlemlerin gizliliğini artırmayı hedefliyor.

Flashbots ve Gelecek

MEV-Boost, Flashbots’un tek ürünü değil. Organizasyonun amacı, MEV gelirini daha adil dağıtmak ve kullanıcı deneyimini korumak. Bunun için şu araçları da geliştirdiler:

• Flashbots Protect: Kullanıcı işlemlerini özel işlem havuzu üzerinden geçirerek frontrunning ve sanviç saldırılarını engeller.
• MEV-Share: Kullanıcıların oluşturduğu MEV değerinin bir kısmını doğrudan onlara iade eden mekanizma.
• MEV-Inspect & MEV-Explore: MEV faaliyetlerini şeffaflaştıran analiz araçları.

Sonuç

MEV-Boost, Ethereum’un PoS döneminde MEV’in yarattığı sorunlara geçici ama güçlü bir çözüm sunuyor. Validatörlere daha yüksek gelir sağlarken blok üretim sürecini rekabetçi ve daha şeffaf kılıyor. Ancak relay merkezileşmesi ve sansür riski gibi sorunlar tamamen çözülmüş değil. Uzun vadede hedef, bu sürecin Ethereum protokolüne gömülmüş hâliyle (enshrined PBS) çalışması.

Kısacası, MEV-Boost şu an için Ethereum’un işleyişinde kritik bir köprü: bir yandan validatörler için gelir kapısı, diğer yandan daha adil bir blok inşası için önemli bir adım.