Sektörel Görünüm - Eylül 2025 Enerji Bülteni

✦ Ağustos ayında Türkiye’nin toplam elektrik tüketimi, geçen yılın aynı dönemine göre %1,67 artarak 34.366.058 MWh seviyesinde gerçekleşti. Ancak günlük ortalama tüketimde, temmuz ayına kıyasla %-0,63 oranında sınırlı bir gerileme kaydedildi.

✦ Elektrik tüketimindeki artışa rağmen fiyatlardaki yükseliş uzun süredir hem enflasyonun hem de döviz kurlarının gerisinde kalmaya devam ediyor. Ağustos ayında ortalama PTF 72,2 USD seviyesinde gerçekleşerek geçen yılın aynı dönemine göre %6, bir önceki aya göre ise %2,4 düşüş kaydetti.

✦ Ağustos ayında elektrik üretimine en büyük katkıyı %27,30 ile doğal gaz santralleri sağladı. Yenilenebilir enerjinin toplam üretimdeki payı geçen yılki %34,46’lık seviyesinden mevcut dönemde %36,53’e yükseldi. Söz konusu yükselişte özellikle rüzgar ve güneş enerji santrallerinin üretimindeki artış etkili oldu. Hidroelektrik santrallerinin toplam üretimdeki payının %17,20’den %14,32’ye gerilemesine karşın rüzgar santrallerinin payı %10,48’den %14,56’ya, güneş santrallerinin payı %1,98’den %2,98’e çıktı.

✦ EPDK’nın temmuz ayına ilişkin verilerine göre şarj istasyonlarının toplam kurulu gücü bir önceki aya kıyasla yüzde 3,9 artarak 2 bin 374 megavata ulaştı. Soket sayısı da hazirandaki 31 bin 433’ten yaklaşık yüzde 4 artışla 32 bin 682’ye çıktı. Bu dönemde AC şarj soketleri yüzde 4,1 artışla 18 bin 888’e, DC şarj soketleri ise yüzde 3,8 yükselişle 13 bin 794’e ulaştı.

✦ TEİAŞ verilerine göre ağustos ayında Türkiye’nin toplam kurulu gücü 120 bin MW’ın üzerine çıktı. Ağustos ayının sonunda toplam kurulu güç 120.355 MW’a ulaşarak geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %5,5, bir önceki aya göre %0,30 yükseldi. Faaliyet gösteren toplam santral sayısı ise Ağustos 2024’te 31.792, Temmuz 2025’te 36.738’ken Temmuz 2025’te 37.284 oldu.

✦ EPDK’nın yayınladığı verilere göre, toplam elektrik tüketiminin tüketici gruplarına göre dağılımında yılın ilk altı ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla sanayi grubunun payı %42,10’dan %40,68’e geriledi. Buna karşılık, mesken grubunun payı %27,32’den %28,21’e, kamu ve özel hizmetler sektörünün payı ise %25,32’den %25,54’e yükseldi.

Gelişmeler

✦ Petrol piyasası ağustosta arz fazlası korkuları ve jeopolitik gerilimlerin gölgesinde nisan ayından bu yana ilk kez aylık kayıp yaşadı. ABD’de tüketici güveninin son 3 ayın en düşük seviyesine inmesiyle petrolün düşüşü derinleşirken, hem Trump’ın ticaret savaşının enerji talebini baskılayacağı hem de OPEC+’ın üretim kısıtlarını gevşeterek daha fazla arzı piyasaya süreceği kaygıları fiyatları baskıladı. Brent petrolde ağustos ayında kayıp %6 seviyesinde gerçekleşirken, eylül ayı petrol için küreselden gelen olumlu PMI verileriyle bir miktar olumlu başladı. Washington’un Rusya’dan petrol almaya devam eden Hindistan’a yüzde 50 gümrük vergisi koyması, Moskova’nın Kiev’e yönelik saldırılarını yoğunlaştırması ve Trump’ın 'büyük sonuçları olur' tehdidi jeopolitik risk algısını artırırken, Almanya Başbakanı Merz’in Putin-Zelenski görüşmesini olasılık dışı görmesi diplomatik zemini daraltıyor.

✦ Uluslararası Enerji Ajansı’nın son raporu, petrol piyasalarının 2026’ya girerken ciddi bir arz fazlasına hazırlandığını gösteriyor. Rapora göre talep büyümesi yavaşlarken arz artışı hızlanıyor ve stoklar günlük 2,96 milyon varil yükselerek pandemi yılı olan 2020’deki ortalama artışı bile geride bırakacak. Ajans, büyük ekonomilerde talebin zayıf olduğunu, tüketici güveni düşük kaldığı için güçlü bir toparlanmanın da ufukta görünmediğini belirtiyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki OPEC+ grubu üretimi artırırken, Ajans özellikle Amerika kıtasında grup dışı üretim tahminlerini de yukarı yönlü revize etti. Talep cephesinde ise Çin, Hindistan ve Brezilya’daki zayıflık öne çıkıyor. Küresel petrol tüketimi 2025’te günlük 680 bin varil artış gösterecek ama bu, hem 700 bin varillik beklentinin altında hem de 2019’dan beri görülen en düşük hız.

✦ Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), temmuz ayı için kapasite mekanizması kapsamında 32 elektrik üretim santraline toplam 1 milyar 116 milyon lira ödeme yapacağını açıkladı. Listenin zirvesinde 105,7 milyon lira ile Hidro-Gen Enerji yer alırken, onu 76,4 milyon liralık ödemeyle Gebze Elektrik Üretim takip etti. Kapasite mekanizması, elektrikte sürdürülebilirliği ve arz güvenliğini sağlamak amacıyla uygulanıyor ve bu çerçevede her ay üretim tesislerine belirli tutarlarda destek sağlanıyor.

✦ Donald Trump, son dönemde yaptığı açıklamalar ve aldığı kararlarla ABD’de yenilenebilir enerjiye yönelik sert bir karşı kampanya yürütüyor. Sosyal medyada yaptığı paylaşımda rüzgar ve güneş enerjisini ‘yüzyılın en büyük dolandırıcılığı’ olarak nitelendiren Trump, bu kaynaklara güvenen ülkelerde enerji maliyetlerinin rekor seviyelere çıktığını iddia ederek “ABD’de aptallık günleri sona erdi” ifadesini kullandı. Bu söylemin hemen ardından yönetim, açık deniz rüzgar projelerine ayrılan 679 milyon dolarlık federal fonu iptal etti. Söz konusu fon, Biden döneminde Kaliforniya’dan Virginia’ya kadar 12 liman projesi için sağlanan desteği içeriyordu. ABD Ulaştırma Bakanı Sean Duffy, kararın gerekçesini açıklarken ‘israf niteliğindeki rüzgar projelerinin’ kaynak tükettiğini, fonların mümkünse kritik liman modernizasyonlarına aktarılacağını söyledi.

✦ Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, SOCAR’ın Türkiye’de bugüne kadar 18 milyar doları aşan yatırımla en büyük yabancı yatırımcı konumuna ulaştığını, ayrıca 7 milyar dolarlık yeni yatırım planlandığını açıkladı. Yılmaz, sürdürülebilir havacılık yakıtı gibi Ar-Ge projelerinin Türkiye’nin 2053 net sıfır hedefleriyle uyumlu olduğuna dikkat çekti. Azerbaycan’ın daha büyük hacimlerde gaz tedarik edebilmesi ve Türkmen gazının Azerbaycan ile Türkiye üzerinden ihracı için işbirliğinin önemini vurgulayan Yılmaz, yakın zamanda Suriye’ye yapılan doğalgaz sevkiyatının da bu eşgüdüm sayesinde mümkün olduğunu belirtti. Ayrıca Türkiye-Azerbaycan arasındaki elektrik bağlantısının artırılmasının stratejik öncelikler arasında bulunduğunu ifade etti.

✦ EPDK, tüketicilere karşı yükümlülüklerini yerine getirmeyen ve rekabete aykırı hareket eden 3 şarj ağı işletmecisine toplam 24 milyon 684 bin 738 lira idari para cezası verdi. Kurumun denetimlerinde, söz konusu şirketlerin internet sitelerinde ve EPDK’ye bildirdikleri fiyatlarda güncel ve doğru bilgi sunmadıkları tespit edildi. Uyarılara rağmen eksikliklerini gidermeyen işletmecilere verilen cezaya ilişkin açıklama yapan EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, şarj hizmetleri piyasasında şeffaf, rekabetçi ve güvenilir bir yapının korunması için denetimlerin kesintisiz süreceğini vurguladı. Yılmaz, “Tüketicilerimizi korumak ve rekabeti sağlamak önceliğimiz. Kurallara uymayanlara yaptırımlarımız sürecek. Bu adımlar, hem tüketicilerin hem de piyasadaki dürüst oyuncuların hakkını korumak için atılıyor” dedi.

Sektörden Açıklamalar

✦ EPDK Enerji Dönüşüm Dairesi Başkanı İbrahim Öz, elektrikli araçların hem küresel hem de Türkiye’deki yükselişine dikkat çekti. Öz’e göre 2000’li yıllarda ekonomik durgunluk ve petrol fiyatlarındaki artışla birlikte batarya teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, otomotiv sektöründe elektrikli araçlara ilgiyi yeniden canlandırdı. Elektrikli araçların yakıt maliyetlerinin benzinli ve dizel araçlara kıyasla yaklaşık üçte bir seviyesinde olduğunu vurgulayan Öz, “Bu maliyet avantajı sayesinde son on yılda elektrikli araç sayısında küresel ölçekte hızlı bir artış yaşandı. 2024’te dünya genelinde satışlar 17 milyonu aştı ve toplam pazar payı yüzde 20’nin üzerine çıktı. Türkiye’de Temmuz 2025 itibarıyla yaklaşık 292 bin elektrikli araç bulunuyor. TOGG’un T10X’in yanına T10F gibi yeni modeller eklemesi ve üretim kapasitesini artırmasıyla 2030’da bu sayının 1 milyonu aşması bekleniyor.” dedi.

✦ Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Sky News Arabia’ya yaptığı açıklamada Türkiye’nin enerji stratejisinde hem bölgesel işbirliklerine hem de küresel fırsatlara odaklandığını vurguladı. Bayraktar, 2 Ağustos’ta Azerbaycan’dan gelen günlük 3,4 milyon metreküplük doğal gazın Katar Kalkınma Fonu desteğiyle Suriye’ye ulaştırıldığını, kapasitenin 6 milyon metreküpe çıkarılması için çalışmaların sürdüğünü belirtti. Türkiye’nin petrol ve doğal gaz arama stratejisi hakkında da bilgi veren Bayraktar, Azerbaycan’da üretimin sürdüğünü, Irak’ta küçük ölçekli üretim yapıldığını, Basra’da üç sahada ortaklıkları bulunduğunu, Libya, Nijer ve Somali’de fırsat arandığını ifade etti.

✦ Reges Elektrik Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Cansu Ünal Öngören, 2025 yılında Türkiye’nin enerji talebinde ciddi artış yaşandığını belirtti. Öngören, Temmuz ayında elektrik üretiminin 34,8 teravat saate ulaştığını, bunun da önceki aylardaki 25–28 teravat saatlik ortalamanın yaklaşık yüzde 20 üzerinde olduğunu vurguladı. Elektriğin üretildiği anda tüketilmesi gereken bir kaynak olduğuna dikkat çeken Öngören, “Bu artış, üretimdeki büyümenin tüketimdeki büyümeyle paralel gittiğini gösteriyor” dedi. 28–29 Temmuz tarihlerinde Türkiye’nin tarihinde ilk kez 60 gigawatt’lık arz-talep seviyesine ulaşıldığını ve serbest piyasada tavan fiyatın uygulandığını hatırlattı.

✦ Trakya Havzası Doğalgaz Şirketi CEO’su Sinan Fuat, Türkiye’nin doğal gaz üretiminde son yıllarda kaydedilen ilerlemeyi değerlendirdi. Fuat, 2024 yılında ülke genelinde toplam 2,2 milyar metreküp doğal gaz üretildiğini, bunun 1,8 milyar metreküpünün Karadeniz’den, 400 milyon metreküpünün ise karadan geldiğini belirtti. Fuat, günlük bazda 9,5–10 milyon metreküp olan mevcut üretimin, Karadeniz’de devreye alınacak Osman Gazi yüzer platformuyla 2026’da 20 milyon metreküpe çıkacağını söyledi. Bu artışın hanelere doğrudan yansıması konusunda ise, “Bugün itibarıyla yaklaşık 4,5 milyon haneye yerli gaz sağlıyoruz. 2026 hedefiyle bu sayı 9–10 milyon haneye ulaşacak. Bu, enerji arz güvenliği açısından son derece kritik.” ifadelerini kullandı.