Yeni hafta iyimser başladı

21 Ekim Salı gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.

☑ Borsa İstanbul, küresel iyimserlik ve faiz indirimi beklentilerinin etkisiyle haftaya güçlü bir tepki alımıyla başlayarak son haftalardaki kayıplarını telafi etmeye çalıştı.

☑ JPMorgan, son enflasyon verilerindeki yükseliş nedeniyle TCMB’nin faiz indirim hızını yavaşlatacağını ve bu haftaki toplantıda 100 baz puanlık bir indirimle yetineceğini öngörüyor.

☑ Türkiye Sigorta, 2025’in ilk dokuz ayında güçlü finansal sonuçlar açıklayarak net kârını %49 artırdı ve sürdürülebilir kârlılığını yatırım gelirlerindeki artış ve teknik performansla destekledi.

☑ Erdemir, üçüncü çeyrekte satış gelirlerinde toparlanma yakalasa da düşük çelik fiyatları ve yüksek finansman giderleri nedeniyle kârlılığı zayıf seyretti.

Okuma süresi: 4 dakika 54 saniye.

Ajanda

1️⃣ Cumhurbaşkanı Erdoğan Körfez turuna başlıyor. Erdoğan, resmi ziyarette bulunmak üzere Kuveyt'e gidecek, buradaki temaslarının ardından Katar'ın başkenti Doha'ya hareket edecek.

2️⃣ Yurt içinde makro veri görünmüyor. Euro Bölgesi’nde Kamu Borcu/GSYH verisi takip edilecek.

Türkiye Sigorta

Türkiye Sigorta, 2025’in ilk dokuz ayında güçlü finansal performansını sürdürerek net kârını yıllık %49 artışla ₺14,3 milyara yükseltti. Üçüncü çeyrek kârı ise ₺5 milyar ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Kombine rasyo %98, ROAE %55 olurken, özkaynaklar ₺42 milyar, toplam varlıklar ise ₺152 milyar seviyesine ulaştı. Şirket, ₺105 milyarlık prim üretimiyle sektörde liderliğini korudu ve pazar payını %14’e çıkardı. Segment bazında sağlıkta %122, tarımda %59 ve genel zararlar branşında %53 büyüme kaydedildi. Yatırım gelirleri %473 artışla ₺4,7 milyara ulaştı. Motor dışı ve sağlık segmentlerindeki yüksek teknik kârlılık, güçlü portföy yönetimi ve disiplinli hasar politikalarıyla birleşerek sürdürülebilir bir kârlılık profili ortaya koydu.

Türkiye Sigorta yayımladığı finansalların ardından bir analist toplantısı düzenledi. Şirket, 2025’in son çeyreği ve 2026 yılı için baz senaryosunu enflasyon ve faizlerde kademeli düşüş üzerine kuruyor. Bu görünüm altında, yatırım getirilerinin pozitif kalması, düşük faiz ortamında sigorta talebinin artması ve teknik kârlılığın desteklenmesi bekleniyor. Gelir kompozisyonu yatırım getirilerinden teknik kârlılığa kaydırılıyor. Faiz oranlarındaki düşüşün, ekonomik aktiviteyi destekleyerek kredi ve yatırım sigortalarına yönelik talebi artırması ve Türkiye Sigorta’nın pazar gücüyle birlikte hem hacmi hem de marjları yukarı taşıması öngörülüyor. Notların detaylarına linkten ulaşabilirsiniz.

Erdemir

Erdemir üçüncü çeyrekte satış gelirlerini 53 milyar TL’ye taşıyarak çeyreklik bazda güçlü bir artış yakaladı ancak yıllık büyüme enflasyonun gerisinde kaldı. FAVÖK tarafında 4,8 milyar TL’lik sonuçla sınırlı bir toparlanma görülürken, marjlar zayıf seyrini korudu. Net kâr ise finansman giderleri ve yüksek amortisman nedeniyle 651 milyon TL’ye gerileyerek yıllık %19, çeyreklik %50 azaldı. 9 aylık dönemde net kâr %78 düşüşle 2,4 milyar TL oldu. Dolar bazında ise 62 milyon dolara kadar geriledi. Erdemir’in gelir tablosundaki bu zayıflık, operasyonel zayıflığa ek olarak finansal yüklerin baskısını yansıtıyor.

Global çelik fiyatlarının düşük kalması ton başına kârlılığı sınırlıyor. 3Ç25’te ton başına FAVÖK sadece 68 dolar olurken, bu seviye hâlâ tarihsel ortalamaların oldukça altında. Üretim ve satış hacimleri geçen yıla göre sırasıyla %6 ve %4 geriledi, kapasite kullanımı %81’e indi. Net borçta bir miktar iyileşme görüyoruz. İşletme sermayesindeki 835 milyon dolarlık pozitif değişim sayesinde 734 milyon dolarlık serbest nakit akışı dikkat çekiyor. Yüksek finansman giderleri kârı baskılasa da Erdemir borç azaltma, nakit biriktirme ve yatırım planlarını sürdürme konusunda olumlu sinyaller veriyor.

Atıştırmalıklar

📈 Borsa İstanbul yeni haftaya güçlü bir tepkiyle başladı. BIST 100 endeksi günü %2,7 yükselişle 10.484 puandan kapatırken, işlem hacmi 146,5 milyar TL oldu. Son 1 ayda yaklaşık %10 değer kaybeden endekste alımların öne çıkması dikkat çekti. Bankacılık endeksi %4,8, sigorta %4,9 artışla günün en güçlü sektörleri olurken, turizm sınırlı kayıpla geride kaldı. Küresel piyasalarda ABD-Çin geriliminin yumuşayabileceği beklentisi ve TCMB’nin faiz indirim sürecine yönelik iyimserlik, Borsa İstanbul’da risk iştahını destekliyor.

🏦 JPMorgan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın bu haftaki toplantısında faiz indirim hızını yavaşlatmasını bekliyor. Kurum, önceki 150 baz puanlık indirim tahminini 100 baz puana çekerek, son iki ayda enflasyonda görülen yukarı yönlü sürprizleri gerekçe gösterdi. Raporda, 23 Ekim toplantısında 100 baz puan, aralık ayında ise aynı ölçekte bir indirim öngörülürken, yıl sonu politika faizi tahmini %38’e yükseltildi. 2025 sonu için enflasyon beklentisi %32’ye çıkarıldı, 2026 sonu faiz tahmini ise %30,5 olarak korunarak TCMB’nin gelecek yıl boyunca her toplantıda 100’er baz puan indirim yapacağı tahmin edildi.

🏭 Eylül ayında yurt dışı üretici fiyatları yükselişini sürdürdü. TÜİK verilerine göre YD-ÜFE aylık %2,01, yıllık ise %27,71 arttı. Enerji ve tüketim mallarındaki bu güçlü artış, dış talep kanalıyla iç fiyatlara da geçiş baskısı yaratabilecek bir görünüm sunuyor. Tarımsal girdi maliyetleri de ağustosta yükseldi. Tarım-GFE aylık %1,3, yıllık %34,1 arttı. Aylık bazda en yüksek artış %3,9 ile gübre ve toprak geliştiricilerde görülürken, onu %3 artışla diğer mal ve hizmetler grubu izledi. Veriler, tarımsal üretim maliyetlerinde artış baskısının sürdüğünü ortaya koyuyor.

🧪 Türkiye’nin AR-GE harcamaları 2024’te güçlü bir artış gösterdi. TÜİK verilerine göre toplam harcama 652 milyar TL’ye yükselirken, GSYH içindeki payı da %1,46’ya çıktı. AR-GE’nin ağırlığı yine özel sektörde. Mali ve mali olmayan şirketler toplam harcamanın %64,8’ini, yükseköğretim kurumları %30,9’unu gerçekleştirdi. En fazla yatırım yapan kesim imalat sanayii olurken, yüksek ve orta-yüksek teknoloji alanları toplam AR-GE’nin %87’sini oluşturdu. Şirketlerin yararlandığı dolaylı AR-GE teşviklerinin payı da son on yılda iki katına çıkarak %25’e ulaştı.

✈️ Güney Çin Denizi’nde Çin ile Avustralya arasında yeni bir hava sahası gerilimi yaşandı. Çin, Avustralya’ya ait P-8A Poseidon tipi deniz devriye uçağının Paracel (Şişa) Adaları çevresinde “Çin hava sahasına izinsiz girdiğini” öne sürerken, uçağın bölgeden uzaklaştırıldığını açıkladı. Avustralya ise Çin Hava Kuvvetleri’ne ait Su-35 savaş uçağının devriye uçağının yakınında işaret fişeği atarak tehlikeli manevra yaptığını belirtti ve olayı diplomatik kanallardan protesto etti.

🤝 ABD Başkanı Donald Trump ile Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Washington’daki görüşmede kritik mineraller alanında tarihi bir iş birliği anlaşmasına imza attı. Anlaşma, Çin’in nadir toprak elementleri üzerindeki hakimiyetine karşı, iki ülkenin Avustralya’da maden ve işleme tesislerine ortak yatırım yapmasını öngörüyor. Taraflar ilk altı ayda toplam 2 milyar doları aşan yatırımla projelere başlamayı planlarken, ABD Exim Bank da 2,2 milyar dolarlık finansman desteği sağlayacak.

Şirketler

Tofaş, Egea’nın üretimini 2026 ortasına kadar uzatırken, K0 modelini Kuzey Amerika pazarına ihraç edecek ve bu kapsamda toplam yatırımını 386 milyon Euro’ya çıkardı. Şirketin Bursa fabrikasında üretilecek olan model, çoklu enerji platformuna sahip olacak; yani içten yanmalı, hibrit ve tamamen elektrikli versiyonlarıyla üretim yapılabilecek. Tofaş, proje ömrü boyunca yaklaşık 1 milyon araç üretimi hedeflerken, bunun 230 bin adedinin Kuzey Amerika’ya ihraç edilmesi planlanıyor.

Rekabet Kurulu, 2021 ve 2024 tarihli özel durum açıklamalarına konu soruşturma kapsamında, Şişecam ve iştiraki Şişecam Çevre Sistemleri’ne daha önce verilen taahhütlerin bazı hükümlerine aykırı davranıldığı gerekçesiyle 3,15 milyar TL tutarında idari para cezası uygulanmasına karar verdi.

Doğuş Otomotiv CEO’su Ali Bilaloğlu, binek araç segmentinde pazar paylarının arttığını ve hemen her segmentte pazardan daha hızlı büyüdüklerini belirtti. Ancak yıl sonuna doğru kâr marjlarının geçtiğimiz 1-2 yıla göre daha düşük seyredeceğini, dolayısıyla “marjlarda normalleşme” dönemine girildiğini söyledi. Elektrikli araç satışlarında %950 artış kaydettiklerini açıklayan Bilaloğlu, “Uygun fiyatlı modellerin üretimindeki gecikme nedeniyle bu yıl arz kısıtlıydı, ancak önümüzdeki yıl kapasite artışıyla satışlarımızı daha da artıracağız” dedi.

Koton CEO’su Bülent Sabuncu, şirketin sektörden pozitif ayrıştığını vurgulayarak, ithalat oranlarının sadece %20 seviyesinde olduğunu söyledi. “Diğer firmalar kadar ithalata yönelmedik, bu da fiyatlarımızda önemli bir avantaj sağlıyor” diyen Sabuncu, enflasyonun altında maliyet artışıyla yılın planlara paralel seyredeceğini belirtti.  Üçüncü çeyrekte mevsimselliğe rağmen e-ticarette büyümenin sürdüğünü ifade eden Sabuncu, yurt dışı büyümeyi önceliklendirdiklerini ve 34 ülkede hem fiziksel mağazacılığı hem de e-ticareti birlikte yönettiklerini söyledi.