Rezervler altınla yükseldi
10 Ekim Cuma gününden herkese günaydın, Fintables Bülten’e hoş geldiniz.
☑ Sanayi üretimi ağustosta baz etkisinin desteğiyle %0,4 artarken, tüketim mallarındaki zayıf seyir ve dış talepteki durgunluk ivmeyi sınırladı.
☑ TCMB rezervleri 3 Ekim haftasında 3,3 milyar dolar artarak rekor 186,2 milyar dolara çıkarken, artışta altın fiyatlarındaki yükseliş ve sınırlı swap katkısı etkili oldu.
☑ 3 Ekim haftasında yabancılar hisse ve tahvilde toplam 442 milyon dolarlık net satış yapsa da, yılbaşından bu yana 2,2 milyar dolarlık yabancı girişi korunuyor.
☑ Morgan Stanley, eylül enflasyonunun beklentileri aşmasıyla Türkiye için yıl sonu enflasyon tahminini %31,5’e, politika faizi tahminini ise %37,5’e yükselterek faiz indirimlerinin daha yavaş gerçekleşeceğini öngördü.
Okuma süresi: 5 dakika 5 saniye.
Ajanda
1️⃣ Türkiye İstatistik Kurumu, ağustos ayı ciro, inşaat maliyet ve ticaret satış hacim endekslerini duyuracak.
2️⃣ Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2. çeyreğe ilişkin finansal hesapları açıklayacak.
3️⃣ Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Ekonomi Koordinasyon Kuruluna başkanlık edecek.
SÜE
Ağustos ayında sanayi üretimi temmuzdaki %1,8’lik daralmanın ardından mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak %0,4 artış gösterdi. Takvim etkisinden arındırılmış yıllık artış %7,1 olurken, bu yükselişte baz etkisi belirleyici rol oynadı. Sermaye malı üretimindeki %21’lik artış toplam büyümeye 3,9 yüzde puan katkı sağladı. Ulaştırma ve savunma sanayiine bağlı sektörlerdeki güçlü ivme de dikkat çekti. Diğer ulaşım araçları imalatı %54,5, motorlu kara taşıtları üretimi %20,1 artışla öne çıkarken, otomobil üretimindeki %46’lık sıçrama ağustos performansının temel belirleyicisi oldu. İnşaat bağlantılı metalik olmayan mineral ürünler ve metal eşya sanayi de büyümeye pozitif katkı sağladı. Gıda, ana metal ve kimya sektörleri yılın ilk sekiz ayında üretimi destekleyen diğer güçlü alanlar arasında yer aldı.
Buna karşılık, tüketim mallarındaki zayıf seyir sürerken, özellikle emek yoğun sektörlerde daralma eğilimi belirginleşti. Tekstil, giyim ve deri sektörlerinde yıllık bazda sırasıyla %5, %17 ve %12 civarında üretim kaybı gözlendi. Yatırımın öncü göstergesi olan makine-teçhizat imalatında %1,4’lük düşüş de dikkat çekti. Dış talep koşulları zayıf kalırken, toplam ihracatta yıllık %1,2’lik gerileme sanayi üretiminin daha güçlü bir ivme kazanmasını sınırladı. Eylül ayında PMI endeksinin 46,7 seviyesine gerilemesi, sanayi üretiminde momentum kaybına işaret ediyor. Öte yandan AB’nin çelik kotalarını daraltması ve tarifeleri artırması, ana metal ihracatında aşağı yönlü risk oluşturuyor. Buna karşın, kredi koşullarındaki kısmi gevşeme ve sermaye malı üretimindeki canlılık yılın son çeyreği için temkinli bir iyimserlik sunuyor.
Haftalık veriler
3 Ekim haftasında Merkez Bankası rezervlerinde artış eğilimi devam etti. Brüt rezervler 3,3 milyar dolar artarak 186,2 milyar dolarla yeni rekor seviyeye ulaştı. Son yükselişte altın fiyatlarındaki güçlü seyrin etkisini görüyoruz. Net uluslararası rezervler aynı dönemde 2,5 milyar dolar artışla 75,1 milyar dolara yükselirken, swap stoku 194 milyon dolarlık sınırlı bir artışla 15,8 milyar dolara çıktı. Swap hariç net rezerv 2,3 milyar dolar artışla 59,4 milyar dolar seviyesine çıktı ancak halen 19 Mart öncesinde gördüğümüz 65 milyar dolar düzeyinin altında bulunuyor. Rezervlerdeki artış trendi sürse de kompozisyonda altın etkisi ve swap kaleminin büyüklüğünü göz önünde bulundurmak gerekiyor.
DTH tarafında da altın etkisini takip ediyoruz. Parite ve fiyat etkisinden arındırılmış verilere göre altın hariç DTH bakiyeleri 658 milyon dolar gerilerken, bu düşüşte 967 milyon dolarlık azalışla tüzel kişilerin etkisi belirleyici oldu. Altın talebi haftanın en dikkat çekici dinamiği olurken, kıymetli maden hesaplarında 854 milyon dolarlık artış yaşandı ve bunun 821 milyon doları hanehalkı kaynaklıydı. Böylece gerçek kişilerin toplam DTH’ı 2,2 milyar dolar artarken, tüzel kişilerin DTH’ı 670 milyon dolar azaldı. 3 Ekim itibarıyla yerleşiklerin toplam yabancı para mevduat stoku 205,5 milyar dolar seviyesinde bulunuyor.
Menkul kıymet tarafına baktığımızda 3 Ekim haftasında yabancı yatırımcılar hem hisse senedi hem de tahvil piyasasında satış tarafında yer aldı. Haftalık verilere göre yabancılar hisse senedi piyasasında 84 milyon dolar, tahvil piyasasında ise (repo hariç) 358 milyon dolar net satış gerçekleştirdi. Buna rağmen yılbaşından bu yana toplamda 2,2 milyar dolarlık yabancı girişi korunuyor. Bunun 1,6 milyar doları hisse senetlerinden, 547 milyon doları ise DİBS alımlarından oluşuyor. 3 Ekim itibarıyla yabancı yatırımcıların hisse senedi stoku 33,3 milyar dolar, tahvil stoku ise 15,4 milyar dolar seviyesinde bulunuyor. Yabancıların DİBS payı %6,8 ile yatay seyrediyor.
Atıştırmalıklar
📊 Morgan Stanley, Türkiye ekonomisine ilişkin son raporunda dezenflasyon sürecindeki yavaşlamanın faiz indirim temposunu da sınırlayacağını belirterek yıl sonu tahminlerini yukarı yönlü revize etti. Kurum, eylül enflasyon verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesi sonrası 2025 yıl sonu enflasyon tahminini %30’dan %31,5’e, politika faizi tahminini ise 50 baz puan artırarak %37,5’e yükseltti. Raporda, çekirdek enflasyondaki zayıf dezenflasyonun Merkez Bankası’nı daha temkinli bir patikaya yönelteceği belirtilirken, ekim toplantısında faiz indirimi beklentisi 200 baz puandan 150 baz puana düşürüldü. Morgan Stanley, her iki toplantıda da 150 baz puanlık indirim öngörüyor ve politika faizinin 2025 sonunda %37,5, 2026 sonunda ise %26,5 olmasını bekliyor.
🇪🇺 Avrupa Merkez Bankası’nın eylül toplantı tutanakları, Yönetim Konseyi üyelerinin faiz indirimlerinde acele edilmemesi gerektiği yönünde görüş bildirdiğini ortaya koydu. Üyeler, mevcut faiz oranının korunmasının ABD tarifeleri, küresel belirsizlikler ve ithalat rekabeti gibi risklerin etkisini değerlendirmek için gerekli olduğunu vurguladı. Tutanaklarda, daha güçlü bir euro ve yüksek tarifelerin yılın geri kalanında büyümeyi sınırlayacağı, bu nedenle faizlerin sabit tutulmasının makul bir seçenek olduğu belirtildi. AMB, haziran 2024’ten bu yana sekiz kez faiz indirimi yaptıktan sonra temmuz ve eylülde ara vermiş, mevduat faizini %2 seviyesinde tutmuştu.
📑 Sermaye Piyasası Kurulu’nun haftalık bültenine göre, dokuz şirketin borçlanma aracı ihracına onay verildi. Kurul, Shell & Turcas Petrol’ün 9 milyar TL, Halk GYO’nun 4 milyar TL, Ak Finansal Kiralama’nın 3,5 milyar TL, Marka Mağazacılık’ın 1,34 milyar TL, Allbatross Yatırım Menkul Değerler’in 1 milyar TL, Suvla Şarapları’nın 500 milyon TL, Optima Faktoring ve Mint Finansman’ın 150’şer milyon TL tutarındaki ihraç başvurularını onayladı. Ayrıca Anadolubank’ın 250 milyon dolar ve Destek Finans Faktoring’in 3 milyon dolarlık borçlanma aracı ihraç başvurularına da izin verildi.
Şirketler
Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanı Haydar Yenigün, BloombergHT’ye yaptığı açıklamada grubun otomotiv faaliyetlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Yenigün, Tofaş’ta hem ticari hem de binek segmentte yeni modellerin gelmeye devam edeceğini belirtirken, Ford tarafında da üretim kapasitesinin yüksek talep nedeniyle zorlandığını ifade etti. Otokar’ın ise ticari araç pazarında 16 yıldır lider konumda olduğunu vurgulayan Yenigün, şirketin güçlü performansını ve önündeki büyük fırsatları öne çıkardı.
Smart Güneş Teknolojileri Yönetim Kurulu Başkanı Halil Demirdağ, BloombergHT’ye yaptığı açıklamalarda şirketin yurt içi ve yurt dışı yatırımlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Demirdağ, Trump yönetiminin uyguladığı yeni vergilerin ABD’ye ihracat açısından önemli bir fırsat yarattığını belirterek, Bulgaristan’da Avrupa Birliği hibesi kazandıklarını ve Arnavutluk, Bulgaristan ile Romanya’daki yatırımların devam ettiğini söyledi.
TAV Havalimanları’nın 2025 yılında hizmet verilen toplam yolcu sayısı, 2024’e kıyasla %5 artış gösterdi. Dış hat yolcu sayısı %4 yükselirken, Ankara hattında %9, İzmir’de %6 ve Almatı’da %8 oranında artış kaydedildi. AJet’in Ankara’ya iki yeni uçak konuşlandırması bu büyümeyi destekledi. Türk, İsrailli ve Rus yolcuların Gürcistan’a olan seyahat talebi artarken, Ortadoğu trafiği hazirandan bu yana jeopolitik gelişmelerden olumsuz etkilendi. İç hat tarafında ise bilet tavan fiyatlarındaki artış yolcu trafiğine olumlu yansıdı.
YEO Teknoloji, Türkiye’de kurulacak toplam 60 MW kapasiteli iki Rüzgar Enerjisi Santrali’nin trafo merkezi, RES parkı elektrik ve şebeke entegrasyon işlerine (dizayn, mühendislik, tedarik, montaj, test ve devreye alma dahil) yönelik olarak yurtiçinde yerleşik bir müşteriyle toplam 8,25 milyon dolar tutarında iki ayrı sözleşme imzaladığını açıkladı.
Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayii, Antalya Alkollü İçecek Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin toplam sermayesinin %100’ünü temsil eden payların devrinin, net borç ve işletme sermayesi dikkate alınarak belirlenen 47,7 milyon dolar bedel üzerinden 9 Ekim 2025 tarihinde tamamlandığını açıkladı.
Suwen Tekstil, yurtdışı büyüme stratejisi kapsamında Birleşik Arap Emirlikleri’nde (Dubai) faaliyete başlamak üzere münhasır bayilik sözleşmesi imzaladığını duyurdu. 2025-2029 yılları arasında BAE'de 15 mağaza açılması planlanıyor.